- 8/27/20
- 297
: دهه ۹۰ را شاید بشود دهه‌ی خیز فیلمهای به اصطلاح «اجتماعی» دانست، دهه‌ی پر از التهاب، خشونت و غم در سینمای فارسی، در این‌جا و در دو بخش، نقش‌آفرینی‌های ماندگار این دهه را مرور کرده‌ایم. این مطلب برگرفته از یادداشت های بهنام شریفی در کانال تلگرامی فیلم نیوز است.
شهاب حسینی : بر بلندای افتخار
از برنامه اکسیژن در اواخر دهه هفتاد تا دریافت جایزه بهترین بازیگر مرد جشنواره کن، از اجرا تا رسیدن به بلندای افتخار بازیگری راه زیادی پیموده شده است.
شهاب حسینی این مسیر پر پیچ و خم را آمده و همچنان پس از چند دهه ستاره – بازیگر مهم سینمای ماست. روند پیشرفت او از «درباره الی»، «جدایی نادر از سیمین» و «خانه پدری» در اواخر دهه ۸۰ به دهه۹۰ رسید. رضای «حوض نقاشی» نقشی مهم و خاص در کارنامه حسینی بود. او در این نقش تصویر ذهنی تماشاگر را به هم ریخت و نشان داد که برای بازیگری حاضر است پوسته همیشگی نقشهایش را هم از بین ببرد.
منصور «آشغال‌های دوست داشتنی» نقشی خاص در فیلمی با لحنی غریب بود.نماینده یک تیپ فکری در ایران. حسینی به خوبی توانست این کاراکتر را که ویژگیهای تیپیکال فراوانی داشت، ایفاکند.
قباد سریال «شهرزاد» مرد عاشق پیشه ای بود که میان خانواده و عشقش در کشاکش احساس و عقل گیر می‌کند. شکل اجرای صمیمی بازیگر خوب سینمای ایران این نقش را به خانه‌های مردم برد و توانست ارتباط بسیار خوبی با آنها برقرار کند. اوج شهاب سینمای ایران در دهه ۹۰ در فیلم «فروشنده» رقم خورد.
او که به عنوان بازیگری با نقشهای برونگرا و اکتهای فراوان شناخته می‌شد، در این فیلم نقش انسانی درونگرا را بازی کرد. انسانی که به مرور از ویژگیهای اولیه‌اش فاصله می‌گیرد و با سویه‌های تاریک درونش روبرو می‌شود. چشمهای حسینی، سکوتهایش، خشم نهایی‌اش و فاصله گرفتن تدریجی‌اش از همسر و پیرامونش با یک بازی ریزبافت و تکنیکی رقم خورد. حاصل این بازی دریافت بزرگترین جایزه بین المللی بازیگری در تاریخ سینمای ایران شد: بهترین بازیگر مرد جشنواره کن.
سر شهاب حسینی و سینمای ایران به آسمان ساییده شد. اما حسینی از پا ننشست و باز هم با یک بازی بی‌نظیر چشمها را به سوی خود برگرداند: «برادرم خسرو».سوال اصلی فیلم این بود: بیمار کیست؟ تماشاگر با خسرویی همراه می‌شود که ظاهرا بیمار و اما در باطن انسانی بسیار دوست داشتنی است. شهاب حسینی با ترسیم شیدایی این کاراکتر، بی‌قراری‌هایش و برجسته کردن وجوه انسانی‌اش بار دیگر قلب تماشاگران را لمس کرد.
حالا همه منتظرند تا نقش آفرینی او در نقش شمس تبریزی در فیلم مست عشق را ببینند. او جزو معدود بازیگرانی است که می‌تواند شیدا کند و شیدا شود و نبض احساسات تماشاگران را در دست بگیرد.
لیلا حاتمی : شمایل یک وقار
از «کمال الملک» و «دلشدگان» تا «لیلا» و «جدایی نادر از سیمین» و لمس افتخار، او شمایلی از یک وقار را برای ما ساخته است.
شکل بازی لیلا حاتمی، مثلا وقتی به نجوا چیزی را می‌گوید، مکثی می‌کند و به چشمانش اندوهی بزرگ می‌ریزد، ما را مسحور حضورش روی پرده بزرگ می‌کند. بازیگری که آن ِ بازیگران بزرگ را دارد. بسیاری از مواقع او نیاز ندارد بازی کند، حضورش دوربین را به سمتش برمی‌گرداند. بازیگری که سه دهه پیشتازی می‌کند و همچنان ستاره- بازیگر بزرگ سینمای پس از انقلاب ماست.
حاتمی در دهه ۹۰ با «پله آخر» و «در دنیای تو ساعت چند است؟» و «بمب؛ یک عاشقانه» شمایل وقار و عاشقی را با ترکیبی از معصومیت و غرور و نمایشگری ظریف زنانه در هم آمیخت و بازیگراین نوع از سینما باقی ماند. در هر دو فیلم انگار می‌دانست در مقام یک دیگری است که باید نظاره شود و تماشایش در مقام معشوق را به شکلی ظریف اجرا کند.
او در «من» مانند «آب و آتش» جنبه‌های تازه‌ای از این پرسونا را نشان داد. جسارت و سرکشی از قانون پیرامون به این تصویر اضافه شده بود.
لیلا حاتمی با «رگ خواب» بار دیگر چشمها را خیره کرد. مینا زنی تنهاست که در سفری دوزخ‌گون از خامی به پختگی می‌رسد. خون باورهایش سنگفرش این مسیر است. حاتمی این ریزش و شکست تدریجی را از درونش می‌گذراند و اضمحلال روانی- فیزیکی این نقش پیچیده را بدون روتوش در اختیار تماشاگر قرار می‌دهد. فیلم بزرگ نعمت‌الله و این نقش سخت با نهان تماشاگر سر و کار داشتند.
حاتمی برای دومین بار در فیلمی از نعمت‌الله دومین سیمرغ بلورینش را دریافت کرد. نقشی ماندگار که در کنار «لیلا» قرار می‌گیرد: زنهایی که در چنبره شرایط بیرونی لحظه به لحظه افت می‌کنند و روند اضمحلالشان نمودی از جامعه‌ی پیرامونی و زمانه‌شان می‌شود.
حاتمی در مصاحبه اخیرش با عباس یاری نشان داد چه ارجی برای کلمه و حرفه‌اش و هنر قائل است. طبق شنیده‌ها نقش او در «قاتل و وحشی» نعمت‌الله متفاوت‌ترین نقش زندگی اوست. باید منتظر دیدن این فیلم و اجرای خیره‌کننده بمانیم. لیلا حاتمی با انتخابهای درست، حضور حرفه‌ای، استمرار، دوری از حاشیه و موفقیت‌های پی در پی‌اش یک الگو برای بازیگران سینمای ایران است. بازیگری با شمایل یک انسان باوقار، محترم و باشکوه.
شهاب حسینی : بر بلندای افتخار
از برنامه اکسیژن در اواخر دهه هفتاد تا دریافت جایزه بهترین بازیگر مرد جشنواره کن، از اجرا تا رسیدن به بلندای افتخار بازیگری راه زیادی پیموده شده است.
برای مشاهده تصاویر باید ثبت نام کنید
شهاب حسینی این مسیر پر پیچ و خم را آمده و همچنان پس از چند دهه ستاره – بازیگر مهم سینمای ماست. روند پیشرفت او از «درباره الی»، «جدایی نادر از سیمین» و «خانه پدری» در اواخر دهه ۸۰ به دهه۹۰ رسید. رضای «حوض نقاشی» نقشی مهم و خاص در کارنامه حسینی بود. او در این نقش تصویر ذهنی تماشاگر را به هم ریخت و نشان داد که برای بازیگری حاضر است پوسته همیشگی نقشهایش را هم از بین ببرد.
برای مشاهده تصاویر باید ثبت نام کنید
منصور «آشغال‌های دوست داشتنی» نقشی خاص در فیلمی با لحنی غریب بود.نماینده یک تیپ فکری در ایران. حسینی به خوبی توانست این کاراکتر را که ویژگیهای تیپیکال فراوانی داشت، ایفاکند.
برای مشاهده تصاویر باید ثبت نام کنید
قباد سریال «شهرزاد» مرد عاشق پیشه ای بود که میان خانواده و عشقش در کشاکش احساس و عقل گیر می‌کند. شکل اجرای صمیمی بازیگر خوب سینمای ایران این نقش را به خانه‌های مردم برد و توانست ارتباط بسیار خوبی با آنها برقرار کند. اوج شهاب سینمای ایران در دهه ۹۰ در فیلم «فروشنده» رقم خورد.
برای مشاهده تصاویر باید ثبت نام کنید
او که به عنوان بازیگری با نقشهای برونگرا و اکتهای فراوان شناخته می‌شد، در این فیلم نقش انسانی درونگرا را بازی کرد. انسانی که به مرور از ویژگیهای اولیه‌اش فاصله می‌گیرد و با سویه‌های تاریک درونش روبرو می‌شود. چشمهای حسینی، سکوتهایش، خشم نهایی‌اش و فاصله گرفتن تدریجی‌اش از همسر و پیرامونش با یک بازی ریزبافت و تکنیکی رقم خورد. حاصل این بازی دریافت بزرگترین جایزه بین المللی بازیگری در تاریخ سینمای ایران شد: بهترین بازیگر مرد جشنواره کن.
برای مشاهده تصاویر باید ثبت نام کنید
سر شهاب حسینی و سینمای ایران به آسمان ساییده شد. اما حسینی از پا ننشست و باز هم با یک بازی بی‌نظیر چشمها را به سوی خود برگرداند: «برادرم خسرو».سوال اصلی فیلم این بود: بیمار کیست؟ تماشاگر با خسرویی همراه می‌شود که ظاهرا بیمار و اما در باطن انسانی بسیار دوست داشتنی است. شهاب حسینی با ترسیم شیدایی این کاراکتر، بی‌قراری‌هایش و برجسته کردن وجوه انسانی‌اش بار دیگر قلب تماشاگران را لمس کرد.
برای مشاهده تصاویر باید ثبت نام کنید
حالا همه منتظرند تا نقش آفرینی او در نقش شمس تبریزی در فیلم مست عشق را ببینند. او جزو معدود بازیگرانی است که می‌تواند شیدا کند و شیدا شود و نبض احساسات تماشاگران را در دست بگیرد.
لیلا حاتمی : شمایل یک وقار
از «کمال الملک» و «دلشدگان» تا «لیلا» و «جدایی نادر از سیمین» و لمس افتخار، او شمایلی از یک وقار را برای ما ساخته است.
برای مشاهده تصاویر باید ثبت نام کنید
شکل بازی لیلا حاتمی، مثلا وقتی به نجوا چیزی را می‌گوید، مکثی می‌کند و به چشمانش اندوهی بزرگ می‌ریزد، ما را مسحور حضورش روی پرده بزرگ می‌کند. بازیگری که آن ِ بازیگران بزرگ را دارد. بسیاری از مواقع او نیاز ندارد بازی کند، حضورش دوربین را به سمتش برمی‌گرداند. بازیگری که سه دهه پیشتازی می‌کند و همچنان ستاره- بازیگر بزرگ سینمای پس از انقلاب ماست.
برای مشاهده تصاویر باید ثبت نام کنید
حاتمی در دهه ۹۰ با «پله آخر» و «در دنیای تو ساعت چند است؟» و «بمب؛ یک عاشقانه» شمایل وقار و عاشقی را با ترکیبی از معصومیت و غرور و نمایشگری ظریف زنانه در هم آمیخت و بازیگراین نوع از سینما باقی ماند. در هر دو فیلم انگار می‌دانست در مقام یک دیگری است که باید نظاره شود و تماشایش در مقام معشوق را به شکلی ظریف اجرا کند.
برای مشاهده تصاویر باید ثبت نام کنید
او در «من» مانند «آب و آتش» جنبه‌های تازه‌ای از این پرسونا را نشان داد. جسارت و سرکشی از قانون پیرامون به این تصویر اضافه شده بود.
برای مشاهده تصاویر باید ثبت نام کنید
لیلا حاتمی با «رگ خواب» بار دیگر چشمها را خیره کرد. مینا زنی تنهاست که در سفری دوزخ‌گون از خامی به پختگی می‌رسد. خون باورهایش سنگفرش این مسیر است. حاتمی این ریزش و شکست تدریجی را از درونش می‌گذراند و اضمحلال روانی- فیزیکی این نقش پیچیده را بدون روتوش در اختیار تماشاگر قرار می‌دهد. فیلم بزرگ نعمت‌الله و این نقش سخت با نهان تماشاگر سر و کار داشتند.
برای مشاهده تصاویر باید ثبت نام کنید
حاتمی برای دومین بار در فیلمی از نعمت‌الله دومین سیمرغ بلورینش را دریافت کرد. نقشی ماندگار که در کنار «لیلا» قرار می‌گیرد: زنهایی که در چنبره شرایط بیرونی لحظه به لحظه افت می‌کنند و روند اضمحلالشان نمودی از جامعه‌ی پیرامونی و زمانه‌شان می‌شود.
حاتمی در مصاحبه اخیرش با عباس یاری نشان داد چه ارجی برای کلمه و حرفه‌اش و هنر قائل است. طبق شنیده‌ها نقش او در «قاتل و وحشی» نعمت‌الله متفاوت‌ترین نقش زندگی اوست. باید منتظر دیدن این فیلم و اجرای خیره‌کننده بمانیم. لیلا حاتمی با انتخابهای درست، حضور حرفه‌ای، استمرار، دوری از حاشیه و موفقیت‌های پی در پی‌اش یک الگو برای بازیگران سینمای ایران است. بازیگری با شمایل یک انسان باوقار، محترم و باشکوه.